Để kịp thời triển khai thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, UBND huyện yêu cầu:
1. Các cơ quan, đơn vị cấp huyện, UBND các xã, thị trấn căn cứ nội dung Kế hoạch số 1303/KH-UBND ngày 30/3/2021 của UBND huyện về triển khai thi hành Luật Sửa đổi, bổ sung Luật Xử lý vi phạm hành chính để tổ chức triển khai, phổ biến nội dung của Luật nhằm không ngừng nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý và thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn huyện; đồng thời, đảm bảo việc thi hành, áp dụng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 kể từ ngày 01/01/2022 được đồng bộ, thống nhất.
(Lưu ý: việc tổ chức triển khai, tuyên truyền phải phù hợp với tình hình thực tiễn của từng cơ quan, đơn vị; bằng nhiều hình thức, đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả và an toàn trong thời điểm ảnh hưởng chung của dịch bệnh covid-19).
2. Quá trình triển khai, phổ biến Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi, bổ sung năm 2020, UBND huyện đề nghị các cơ quan, đơn vị lưu ý một số điểm mới của Luật như sau:
a) Quy định lại về “Tái phạm”
Khoản 1 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi, bổ sung năm 2020 sửa đổi, bổ sung khoản 5 Điều 2 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định tái phạm là việc cá nhân, tổ chức đã bị ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính nhưng chưa hết thời hạn được coi là chưa bị xử phạt vi phạm hành chính mà lại thực hiện hành vi vi phạm hành chính đã bị xử phạt; cá nhân đã bị ra quyết định áp dụng biện pháp XLVPHC nhưng chưa hết thời hạn được coi là chưa bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính mà lại thực hiện hành vi thuộc đối tượng bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đó.
b) Quy định về tình tiết tăng nặng
- Nguyên tắc xử lý vi phạm hành chính quy định tại điểm d khoản 1 Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 được sửa đổi như sau:
“d) Chỉ xử phạt vi phạm hành chính khi có hành vi vi phạm hành chính do pháp luật quy định.
Một hành vi vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt một lần.
Nhiều người cùng thực hiện một hành vi vi phạm hành chính thì mỗi người vi phạm đều bị xử phạt về hành vi vi phạm hành chính đó.
Một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính hoặc vi phạm hành chính nhiều lần thì bị xử phạt về từng hành vi vi phạm, trừ trường hợp hành vi vi phạm hành chính nhiều lần được Chính phủ quy định là tình tiết tăng nặng;”
- Như vậy, từ ngày 01/01/2022 một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính hoặc vi phạm hành chính nhiều lần có thể được xem là tình tiết tăng nặng trong trường hợp hành vi vi phạm hành chính nhiều lần được Chính phủ quy định là tình tiết tăng nặng.
- Điều khoản sửa đổi: khoản 2 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi, bổ sung năm 2020 sửa đổi, bổ sung điểm d, khoản 1 Điều 3 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012.
c) Về lập biên bản vi phạm hành chính
Khoản 29 Điều 1 của Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi, bổ sung năm 2020 sửa đổi, bổ sung Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 như sau:
- Biên bản vi phạm hành chính phải được lập tại nơi xảy ra hành vi vi phạm hành chính. Trường hợp biên bản vi phạm hành chính được lập tại trụ sở cơ quan của người có thẩm quyền lập biên bản hoặc địa điểm khác thì phải ghi rõ lý do vào biên bản.
- Trường hợp người vi phạm, đại diện tổ chức vi phạm không ký vào biên bản thì biên bản phải có chữ ký của đại diện chính quyền cấp xã nơi xảy ra vi phạm hoặc của ít nhất 01 người chứng kiến (so với Luật năm 2012 thì có 02 người chứng kiến) xác nhận việc cá nhân, tổ chức vi phạm không ký vào biên bản; trường hợp không có chữ ký của đại diện chính quyền cấp xã hoặc của người chứng kiến thì phải ghi rõ lý do vào biên bản.
- Đối với trường hợp vi phạm hành chính không thuộc thẩm quyền xử phạt của người lập biên bản thì biên bản và các tài liệu khác phải được chuyển cho người có thẩm quyền xử phạt trong thời hạn 24 giờ kể từ khi lập biên bản.
Ngoài ra, một số quy định tại Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 cũng đã được sửa đổi, bổ sung mới, UBND huyện đề nghị các cơ quan, đơn vị nghiên cứu để triển khai thực hiện, áp dụng đảm bảo theo đúng quy định.
d) Sửa đổi quy định tăng thời hạn ra quyết định xử phạt VPHC
Khoản 34 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi, bổ sung năm 2020 sửa đổi Điều 66 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 về thời hạn ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính như sau:
- Đối với vụ việc thông thường, thời hạn ra quyết định xử phạt là 07 ngày làm việc, kể từ ngày lập biên bản vi phạm hành chính; vụ việc thuộc trường hợp phải chuyển hồ sơ đến người có thẩm quyền xử phạt thì thời hạn ra quyết định xử phạt là 10 ngày làm việc, kể từ ngày lập biên bản vi phạm hành chính.
- Đối với vụ việc thuộc trường hợp giải trình hoặc phải xác định giá trị tang vật, phương tiện, giám định, kiểm nghiệm, kiểm định, xét nghiệm hoặc phải xác minh các tình tiết có liên quan thì thời hạn ra quyết định xử phạt tối đa là 01 tháng, kể từ ngày lập biên bản.
- Đối với vụ việc thuộc trường hợp phải giải trình hoặc xác định giá trị tang vật… mà đặc biệt nghiêm trọng, có nhiều tình tiết phức tạp, cần có thêm thời gian để xác minh, thu thập chứng cứ thì thời hạn ra quyết định xử phạt tối đa là 02 tháng, kể từ ngày lập biên bản.
đ) Bổ sung quy định về hoãn, miễn, giảm tiền phạt
Tại khoản 37 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020 sửa đổi, bổ sung Điều 76 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định việc hoãn thi hành quyết định phạt tiền được áp dụng khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Cá nhân bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng trở lên, tổ chức bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng trở lên;
- Cá nhân đang gặp khó khăn về kinh tế do thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh, mắc bệnh hiểm nghèo, tai nạn; tổ chức đang gặp khó khăn đặc biệt hoặc đột xuất về kinh tế do thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh.
Như vậy, Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi, bổ sung 2020 đã bổ sung quy định về hoãn tiền phạt đối với tổ chức bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng trở lên và đang gặp khó khăn đặc biệt hoặc đột xuất về kinh tế do thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh thay vì chỉ áp dụng hoãn tiền phạt đối với cá nhân ở Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012. Đồng thời, Luật sửa đổi cũng giảm số tiền được hoãn phạt đối với cá nhân đang gặp khó khăn về kinh tế do thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh, mắc bệnh hiểm nghèo so với quy định của Luật năm 2012 là từ 3.000.000 đồng giảm xuống còn 2.000.000 đồng.
e) Bổ sung thêm các trường hợp tạm giữ người theo thủ tục hành chính
Cụ thể, tại điểm a khoản 61 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020 sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 122 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định việc tạm giữ người theo thủ tục hành chính chỉ được áp dụng trong các trường hợp sau đây:
- Cần ngăn chặn, đình chỉ ngay hành vi gây rối trật tự công cộng, gây thương tích cho người khác (đã được quy định tại Luật xử lý vi phạm hành chính 2012).
- Cần ngăn chặn, đình chỉ ngay hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới (sửa đổi, bổ sung bởi khoản 1 Điều 102 Luật Hải quan 2014).
- Để thi hành quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc (quy định mới).
-Người có hành vi bạo lực gia đình vi phạm quyết định cấm tiếp xúc theo quy định của pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình (quy định mới).
- Để xác định tình trạng nghiện ma túy đối với người sử dụng trái phép chất ma túy (quy định mới).
Như vậy, so với Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020 đã thêm 01 trường hợp được tạm giữ người theo thủ tục hành chính đã được sửa đổi, bổ sung tại Luật Hải quan 2014 và bổ sung thêm 03 trường hợp hoàn toàn mới. Theo đó, từ 01/01/2022 sẽ có tất cả 05 trường hợp được tạm giữ người theo thủ tục hành chính.
g) Bổ sung, tăng mức phạt tối đa
- Khoản 10 Điều 1 Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020 sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 24 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 tăng mức xử phạt tiền tối đa của 10 lĩnh vực quản lý nhà nước, gồm: giao thông đường bộ; phòng, chống tệ nạn xã hội; cơ yếu; quản lý và bảo vệ biên giới quốc gia; giáo dục; điện lực; bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; thủy lợi; báo chí; kinh doanh bất động sản.
- Bên cạnh việc tăng mức phạt tối đa trong 10 lĩnh vực, Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020 cũng bổ sung quy định mức phạt tiền tối đa trong 06 lĩnh vực bao gồm: Tín ngưỡng, tôn giáo (trước đây chỉ có lĩnh vực tôn giáo); đối ngoại; Cứu nạn, cứu hộ; In; an toàn thông tin mạng; Sở hữu trí tuệ.
Để thực hiện thống nhất, đồng bộ và đảm bảo đúng theo quy định kể từ ngày Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi, bổ sung năm 2020 có hiệu lực thi hành (01/01/2022), UBND huyện yêu cầu các cơ quan, đơn vị nghiêm túc triển khai thực hiện. Quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc đề nghị báo cáo về Phòng Tư pháp để được hướng dẫn, báo cáo UBND huyện xem xét, quyết định./.